‘Cronfa Gweithwyr Llawrydd’ Plaid Cymru i helpu i sicrhau adferiad diwylliannol ôl-Covid

Mae ymgeisydd Etholiad Senedd Plaid Cymru ar gyfer Arfon, Sian Gwenllian wedi nodi cynlluniau ar gyfer sut y byddai llywodraeth Plaid yn cynorthwyo sector y celfyddydau i ddod allan o’r pandemig gyda Chronfa Gweithwyr Llawrydd Cymru.

Byddai’r Gronfa Llawrydd yn cefnogi 1,000 o weithwyr llawrydd i weithio yn y gymuned ac mewn ysgolion, wedi’i ategu gan incwm sylfaenol o £ 1,000 y mis am ddwy flynedd.

Ychwanegodd ymgeisydd Plaid Cymru yn Arfon y byddai hyn yn rhan o Strategaeth Celfyddydau a Diwylliant ehangach a ddyluniwyd i’w gwneud yn ofynnol i bob adran o’r llywodraeth ystyried materion diwylliannol wrth ffurfio polisi cyhoeddus.

Dywedodd Sian Gwenllian:

“Mae artistiaid a gweithwyr llawrydd unigol yn rhan hanfodol o’r sector diwylliannol – awduron, artistiaid, cerddorion, dylunwyr setiau, i enwi ond ychydig.

“Yn aml, maen nhw’n bobl sy’n gwneud cyfraniad allweddol i weithgaredd diwylliannol ar lefel gymunedol ac sydd wedi dioddef yn sgil cau gofodau diwylliannol yn sgil y pandemig.

“Rydyn ni i gyd wedi bod yn ymwybodol o’r diffyg diwylliannol yn ein bywydau dros y flwyddyn ddiwethaf – boed yn colli’r cae pêl-droed, y neuadd gyngerdd, y theatr neu’r ŵyl.

“Wrth i’r sefyllfa wella ac wrth i ofodau creadigol agor unwaith eto, bydd hyn yn anochel yn cynorthwyo gweithwyr llawrydd i fynd yn ôl ar eu traed, ond byddai Llywodraeth Plaid Cymru eisiau gwobrwyo eu cyfraniad gydag incwm sylfaenol gwarantedig.

“Byddai Cronfa Gweithwyr Llawrydd Plaid Cymru yn cefnogi 1,000 o weithwyr llawrydd i weithio yn y gymuned ac mewn ysgolion, gyda incwm sylfaenol o £ 1,000 y mis am ddwy flynedd yn gefn iddo.

“Byddai hyn nid yn unig yn cynorthwyo’r sector ond byddai hefyd yn fuddiol ar lefel gymunedol ac addysgol lle mae diwylliant a’r celfyddydau yn cynnig cysur ac ysgogiad, yn enwedig i’r rheini sy’n profi heriau iechyd meddwl.

“Byddai’n rhan o’r Strategaeth Celfyddydau a Diwylliant gynhwysol ehangach lle byddai’n ofynnol i bob adran lywodraeth wneud ystyriaethau diwylliannol wrth lunio polisi cyhoeddus.

“Mae diwylliant bob amser wedi bod wrth galon cenedl Cymru a gyda Plaid Cymru wrth y llyw, byddai wrth galon y llywodraeth hefyd.”