Mae TUC Cymru yn galw am orfodi rheolau diogelwch Covid yn y gweithle yn llymach wrth i’r wlad gofio am weithwyr sydd wedi marw yn ystod y pandemig

• Mae data newydd gan TUC Cymru/YouGov yn dangos mai dim ond 1 o bob 4 cyflogwr yng Nghymru sy’n dilyn rheoliadau Covid Llywodraeth Cymru – 13 mis i mewn i’r argyfwng.
• Mae llai na 50% o weithwyr yng Nghymru yn dweud bod eu cyflogwr wedi cynnal yr asesiad risg Covid gofynnol. 
• “Mae gormod o gyflogwyr yn dal i gymryd diogelwch gweithwyr yn ysgafn”, meddai TUC Cymru. 
• Bydd munud genedlaethol o dawelwch yn cael ei chynnal ganol dydd i dalu teyrnged i’r holl bobl sydd wedi marw oherwydd eu bod yn gweithio yn ystod y flwyddyn ddiwethaf.  

Heddiw (dydd Mercher) mae TUC Cymru yn galw am gymryd camau llymach yn erbyn penaethiaid yng Nghymru sy’n dal i fethu â chyflawni eu rhwymedigaethau cyfreithiol o ran diogelwch yn y gweithle oherwydd Covid.

Daw’r alwad wrth i weithwyr ledled y byd baratoi i nodi Diwrnod Rhyngwladol Cofio Gweithwyr er cof am y rheini sydd wedi marw neu sydd wedi cael eu hanafu neu eu heintio yn y gwaith. 

Mae data newydd o ymchwil a wnaed gan YouGov ar ran TUC Cymru yn dangos:

• Mai dim ond 47% o weithwyr sy’n dweud bod eu cyflogwr wedi cynnal asesiad risg diogel-o-ran-Covid yn y gweithle – sy’n ofynnol o dan reoliadau Covid Llywodraeth Cymru.
• Mai dim ond 23% o weithwyr sy’n dweud yr ymgynghorwyd â nhw ynghylch unrhyw asesiad risg Covid – er bod hyn hefyd yn rhwymedigaeth gyfreithiol.
• Dywedodd mwy nag 1 o bob 5 gweithiwr eu bod yn y niwl ynghylch beth i’w ddisgwyl gan eu cyflogwyr – gan ddweud eu bod naill ai’n gwybod dim neu ychydig iawn am gyfrifoldebau cyflogwyr o ran diogelwch Covid.

Dywedodd Shavanah Taj, Ysgrifennydd Cyffredinol TUC Cymru:

“Ar Ddiwrnod Rhyngwladol Cofio Gweithwyr, rydyn ni’n cofio’r rheini sydd wedi marw, ac yn addunedu i frwydro dros weithleoedd diogel i bawb.  

“Byddwn yn nyled y gweithwyr a fu farw yn ystod y pandemig hwn am byth – nyrsys, gofalwyr, gyrwyr bysiau a llawer mwy.  

“Fe gollon nhw eu bywydau yn gofalu am ein hanwyliaid ac yn cadw ein gwlad i redeg yn y cyfnod anoddaf un.  

“Mae’n ddyletswydd arnom i sicrhau bod mwy’n cael ei wneud i fynd i’r afael â chyflogwyr sy’n dal i gymryd diogelwch gweithwyr yn ysgafn.

“Mae’n gwbl annerbyniol bod y rhan fwyaf o gyflogwyr yng Nghymru, dros flwyddyn i mewn i’r argyfwng hwn, yn dal i fethu yn eu cyfrifoldebau cyfreithiol sylfaenol i gadw gweithwyr yn ddiogel.

“Os nad yw cyflogwyr yn mynd i weithredu, mae angen i’r cyrff sy’n gyfrifol am orfodi’r gyfraith eu dal i gyfrif.

“Ni allwn dderbyn dim mwy o esgusodion bellach. Dylai pob cyflogwr fod yn siarad â’i weithwyr ac yn cynhyrchu asesiad risg cynhwysfawr yn y gweithle ac yn cymryd pob cam angenrheidiol i leihau’r risg.” 

Y funud genedlaethol o dawelwch dros y rheini sydd wedi marw

Mae TUC Cymru yn gofyn i aelodau’r cyhoedd gadw munud o dawelwch am hanner dydd.  

Mae ffigurau swyddogol yn dangos bod dros 11,000 o bobl oed gweithio ledled y DU wedi marw ers dechrau’r pandemig.  

Bydd undebau’n arwain y funud genedlaethol o dawelwch ger Cofeb y Gweithwyr y tu allan i swyddfeydd TUC Cymru yng Nghaerdydd.

Bydd Llywydd TUC Cymru ac Ysgrifennydd Rhanbarthol GMB ar gyfer Cymru a De Orllewin Lloegr, Ruth Brady, yn ymuno â Shavanah Taj, Ysgrifennydd Cyffredinol TUC Cymru, ynghyd â chynrychiolwyr o undebau cysylltiedig eraill.