Managing soil pH key to grassland production on Welsh organic dairy farm

Exceptional soil pH values resulting from regular applications of lime is allowing a Pembrokeshire organic dairy farm to grow grass using only home-produced slurry and farmyard manure.

Soil acidity is an influential factor in forage production and Clovers Farm at Letterston is proof of what can be achieved if pH is at target levels.

The farm was converted to organic production in 2003 and recent soil tests revealed that pH levels in the 12 fields sampled ranged from pH 6.4 to 7 – the recommended target is 6.

The organic matter content in the soil ranged from 11-18% – more than twice the Welsh average – and nearly all the 12 fields tested showed phosphate (P) and potash (K) indices at target levels for grassland of 2 and 2- respectively.

During a Farming Connect open day at Clovers Farm, Farming Connect Arable and Horticulture Technical Officer Delana Davies described the results as “exceptional’’.

“It demonstrates what can be achieved if you make the best use of home produced resources,’’ she said.

The slurry at Clovers Farm was tested and shown to be 12.5% dry matter – at that value 1,000 gallons is worth £14.

Roger Ridgway farms 120-acre Clovers Farm with his wife, Moira, and her parents, Roland and Myfanwy Williams.

Their 75-cow crossbred herd yields 7000 liters at 4.4% butterfat and 3.3% protein from 1.5 tonne of organic cake fed in the parlour; milk is sold to Calon Wen.

Ten per cent of the farm is reseeded annually by planting forage rape to feed as a standing crop to cows in the winter followed by barley, peas and grass sown in the spring.

“Twice ploughing works, it reintroduces nutrients into the soil from the green organic matter that is ploughed into the soil,’’ said Mr. Ridgway.

Testing soils every three to five years allows farmers to understand the needs of their soils and should be regarded as an investment not a cost, according to independent agronomist Alan Jenkins.

Farming Connect supports farmers with up to 100% funding for analysing their soils. By applying to the Farming Connect Advisory Service, individual farms can receive 80% funding or, if they apply as a group of three or more, there is 100% funding.

pH is important for the efficient uptake of nutrients. “At 5.6 to 5.8 you will be losing money and fertiliser won’t be efficiently used. Lime is the building block, grass will still grow at 5.5 but there will be less nutrients available to the plant and grass yields will not be maximised,” said Mr. Jenkins.

“Nitrogen and potash are the key nutrients that grassland require. If you have got the pH covered the plant can get the best uptake. You are wasting your time with phosphate if you haven’t got the pH right.’’

He recommended applying lime at a maximum of 2.5 tonnes/acre.

It is not only the soil chemistry that is important but its structure too. Following a very wet autumn and spring, many fields are compacted because they were trampled by livestock.

If water sits on the soil surface, Mr. Jenkins advised farmers to dig holes to assess soil structure. “Work out where the pan is, look at the soil, smell it, feel it,’’ he said. “Soils should be full of life but if there is no air that won’t be the case.’’

If soils are compacted an aerator can be used to make a slit in the soil to introduce air.

When and how slurry is applied influences the total percentage of nitrogen available to the plant.

Injecting slurry instead of surface application with a splashplate allows an additional 10% of nitrogen to be trapped.

If the slurry is injected in the spring, 45% of the nitrogen is available to the plant, in the summer 35% and the winter 30%. In contrast, splashplate application provides 35% in the spring, 25% in the winter and 25% in the summer.

As the discussion around possible new Nitrate Vulnerable Zones in Wales continues, Brian Klass of Natural Resources Wales warned farmers that they have a duty of care when it comes to when and how they apply their nutrients.

Watercourses in the Cleddau Catchment are sampled every month and the readings could be influential in future decisions regarding NVZs, he said.

The ‘Soil, Muck and Money’ series of events across Wales is coordinated by Farming Connect which is funded by the European Agricultural Fund for Rural Development and the Welsh Government.

Rheoli pH y pridd yn allweddol ar gyfer cynhyrchu glaswelltir ar fferm laeth organig yng Nghymru

Mae gwerthoedd eithriadol pH y pridd o ganlyniad i ddefnyddio calch yn rheolaidd yn galluogi fferm llaeth organig yn Sir Benfro i dyfu glaswellt gan ddefnyddio slyri a thail buarth fferm sy’n cael ei gynhyrchu gartref yn unig.

Mae asidedd pridd yn ffactor ddylanwadol wrth gynhyrchu porthiant ac mae Clovers Farm yn Letterston yn brawf o’r hyn y gellir ei gyflawni os yw’r pH ar ei lefelau targed.

Troswyd y fferm i gynhyrchu organig yn 2003 ac mae profion pridd diweddar yn dangos bod lefelau pH yn y 12 cae a samplwyd yn amrywio o pH 6.4 i 7 – y targed a argymhellir yw 6.

Roedd y cynnwys deunydd organig yn y pridd yn amrywio rhwng 11 a 18% – mwy na dwywaith y cyfartaledd yng Nghymru – a dangosodd bron pob un o’r 12 cae a brofwyd fynegeion ffosffad (P) a photash (K) ar lefelau targed ar gyfer glaswelltir o 2 a 2 – yn y drefn honno.

Yn ystod diwrnod agored Cyswllt Ffermio yn Clovers Farm, disgrifiodd Delana Davies, Swyddog Technegol Tir Âr a Garddwriaeth Cyswllt Ffermio y canlyniadau fel “rhagorol”.

“Mae’n dangos yr hyn y gellir ei gyflawni os byddwch chi’n manteisio i’r eithaf ar adnoddau sydd wedi’u cynhyrchu gartref,” meddai.

Profwyd y slyri yn Clovers Farm a dangoswyd ei fod yn 12.5% o ddeunydd sych – ar y gwerth hwnnw mae 1,000 o alwyni werth £14.

Mae Roger Ridgway yn ffermio Clovers Farm, sydd yn fferm 120 erw gyda’i wraig, Moira, a’i rhieni, Roland a Myfanwy Williams.

Mae eu buches o 75 o fuchod croesfrid yn cynhyrchu 7000 litr ar 4.4% o fraster menyn a 3.3% o brotein o 1.5 tunnell o ddwysfwyd organig yn y parlwr; gwerthir llaeth i Calon Wen.

Mae deg y cant o’r fferm yn cael ei ail-hau bob blwyddyn drwy blannu rêp porthiant i fwydo fel cnwd sefydlog i wartheg yn y gaeaf gan ddilyn gyda haidd, pys a glaswellt sy’n cael ei hau yn y gwanwyn.

“Mae aredig ddwywaith yn gweithio, mae’n ail-gyflwyno maetholion i’r pridd o’r deunydd organig gwyrdd sy’n cael ei aredig i’r pridd,” meddal Mr Ridgway.

Mae profi priddoedd bob tair i bum mlynedd yn galluogi ffermwyr i ddeall anghenion eu priddoedd a dylid ei ystyried fel buddsoddiad yn hytrach na chost, yn ôl yr agronomegydd annibynnol Alan Jenkins.

Mae Cyswllt Ffermio yn cefnogi ffermwyr gyda chyllid hyd at 100% ar gyfer dadansoddi eu priddoedd. Drwy wneud cais i Wasanaeth Cynghori Cyswllt Ffermio, gall ffermydd unigol dderbyn cyllid o 80% neu, os ydyn nhw’n gwneud cais fel grŵp o dri neu fwy, mae 100% o gyllid ar gael.

Mae pH yn bwysig ar gyfer defnyddio maetholion yn effeithlon. “Ar 5.6 i 5.8 byddwch yn colli arian ac ni fydd gwrtaith yn cael ei ddefnyddio’n effeithlon. Calch yw’r bloc adeiladu, bydd glaswellt yn dal i dyfu ar 5.5 ond bydd llai o faetholion ar gael i’r planhigyn ac ni fydd y cnydau glaswellt ar eu gorau,” meddai Mr Jenkins.

“Nitrogen a photash yw’r maetholion allweddol y mae glaswelltir eu hangen. Os ydy’r pH fel ag y dylai fod, yna bydd y planhigion yn gallu ei ddefnyddio yn y ffordd orau. Rydych chi’n gwastraffu eich amser gyda ffosffad os nad yw’r pH yn iawn gennych chi.”

Argymhellodd ddefnyddio calch ar uchafswm o 2.5 tunnell/erw.

Nid cemeg y pridd yn unig sydd yn bwysig, ond ei strwythur hefyd. Yn dilyn hydref a gwanwyn gwlyb iawn, mae nifer o gaeau yn gywasgedig oherwydd bod da byw wedi sathru arnynt.

Os oes dŵr yn eistedd ar arwyneb y pridd, cynghorodd Mr Jenkins ffermwyr i wneud tyllau i asesu strwythur y pridd. “Dylech weithio allan lle mae’r pan, edrych ar y pridd, ei arogli, ei deimlo,” meddai. “Dylai priddoedd fod yn llawn o fywyd ond os nad oes aer yna nid hyn fydd yr achos.”

Os yw priddoedd wedi’u cywasgu gellir defnyddio offer awyru i wneud hollt yn y pridd i gyflwyno aer.

Mae pryd a sut y bydd slyri’n cael ei ddefnyddio’n dylanwadau ar gyfanswm y ganran o nitrogen sydd ar gael i’r planhigyn.

Mae chwistrellu slyri yn hytrach na’i ddefnyddio ar yr arwyneb gyda phlât ysgeintio yn caniatáu dal 10% yn fwy o nitrogen.

Os bydd y slyri’n cael ei chwistrellu yn y gwanwyn, mae 45% o’r nitrogen ar gael i’r planhigyn, 35% yn yr haf a 30% yn y gaeaf. Mewn cyferbyniad, mae defnyddio plât ysgeintio yn rhoi 35% yn y gwanwyn, 25% yn y gaeaf a 25% yn ystod yr haf.

Wrth i’r drafodaeth am Barthau sy’n Agored i Niwed gan Nitradau yng Nghymru barhau, fe wnaeth Brian Klass o Cyfoeth Naturiol Cymru rybuddio ffermwyr bod ganddynt ddyletswydd gofal mewn perthynas â phryd a sut maen nhw’n defnyddio eu maetholion.

Mae dyfrffosydd yn Nalgylch Cleddau yn cael eu samplu bob mis a gallai’r darlleniadau ddylanwadu ar benderfyniadau yn y dyfodol o ran Parthau sy’n Agored i Niwed gan Nitradau, meddai.

Mae’r gyfres o ddigwyddiadau ‘Pridd, Tail ac Arian’ ar draws Cymru yn cael ei chydlynu gan Cyswllt Ffermio, a ariennir gan y Gronfa Amaethyddol Ewropeaidd ar gyfer Datblygu Gwledig a Llywodraeth Cymru.