Annog ffermwyr i gymryd rhan mewn ymgynghoriad Brexit i helpu i lywio eu dyfodol

Mae busnesau fferm yng Nghymru’n cael eu hannog i werthuso eu busnesau, a bod yn barod i wneud newidiadau er mwyn llwyddo yn dilyn Brexit.

Mae Llywodraeth Cymru, mewn cydweithrediad â Cyswllt Ffermio, yn cynnal cyfres o ddigwyddiadau agored ledled Cymru i ddarparu gwybodaeth bellach i ffermwyr, coedwigwyr a rheolwyr tir ynglŷn â’r cynigionaamlinellir yn yr ymgynghoriad ‘Brexit a’n Tir’.

Yn ystod y digwyddiad cyntaf yn y gyfres, cafodd ffermwyr a choedwigwyr yn y gynulleidfa eu cynghori i ddechrau cynllunio cyfeiriad eu busnesau at y dyfodol nawr.

Dywedodd Gary Haggaty, Pennaeth Is-adran Amaeth – Cynaliadwyedd a Datblygu Llywodraeth Cymru nad oedd disgwyl nes mis Mawrth pan fo’r DU yn gadael yr Undeb Ewropeaidd yn syniad doeth.

“Mae ansicrwydd ynglŷn â chytundebaumasnach a threfniadau cyllid ar gyfer y dyfodol wrth gwrs, ond peidiwch da chi â disgwyl nes i bethau ddatblygu, os byddwch chi’n cymryd yr agwedd honno, mae’n bosibl y byddech yn ei gadael hi’n rhy hwyr,” meddai wrth bron i 100 o ffermwyr mewn sesiwn holi ac ateb yn ystod y cyfarfod yn Llanfyllin.

“Meddyliwch am gyfeiriad eich busnes at y dyfodol a meddyliwch beth sydd angen i chi ei wneud i’w wneud yn wydn.”

Pwysleisiodd Mr Haggaty ei bod yn bwysig i ffermwyr gymryd rhan yn ymgynghoriad Llywodraeth Cymru ar ddiwygiad amaethyddol er mwyn darparu gwybodaeth i helpu i lywio’r trywydd at y dyfodol. Croesawodd y cyfle i siarad â ffermwyr wyneb i wyneb ynglŷn â’r ymgynghoriad a’r hyn a oedd yn cael ei gynnig.

Mae’r ymgynghoriad yn cynnig system ddwy haen o gefnogaeth i gymryd lle’r Cynllun TaliadSylfaenol (BPS), Glastir a chynlluniau eraill y Rhaglen Datblygu Gwledig.

Dywedodd Hugh Morgan, PennaethTaliadau Gwledig Cymru, fod angen diwygio’r system, gan fod ffermwyr yn derbyn taliadau’n seiliedig ar erwau dan y system gefnogaeth bresennol, ac felly nid oes unrhyw gymhelliant i newid systemau amhroffidiol neu i ffermwyr ystyried gwytnwch eu busnesau, marchnadoedd y dyfodol ac arallgyfeirio.

Byddai’r cynllun a gynigir i gymryd lle’r BPS, sef y Cynllun CadernidEconomaidd, yn darparu buddsoddiad wedi’i dargedu at gynhyrchiant bwyd, a byddai’r Cynllun NwyddauCyhoeddus yn cynnig taliadau am allbynnau amgylcheddol.

“Dylai nifer o ffermwyr allu buddio o’r ddau pe byddent yn dymuno,” meddai Mr Morgan.

Dywedodd wrth ffermwyr y byddai dogfenymgynghori fwy manwl gyda thystiolaethgefnogol yn seiliedig ar waith modelu yn cael ei lansio yn ystod gwanwyn 2019.

Dywed Euryn Jones, Cyfarwyddwr Amaeth Rhanbarthol HSBC, a siaradwr yn ystod y digwyddiadau, nad oes ganddo unrhyw amheuaeth y byddai’n rhaid i rai ffermydd addasu i sicrhau cadernid a ffyniant ar ôl Brexit. Mae data incwm fferm yn dangos amrediad eang o berfformiad o fewn y sector ac yn dangos y potensial ar gyfer arbedion effeithlonrwydd.

Dywedodd Mr Jones y dylai ffermwyr ystyried y ffordd orau i ddefnydd eu hadnoddau fferm ar gyfer y dyfodol. “Er mwyn llwyddo, mae’n rhaid i unrhyw fusnes fod yn barod i newid”.

Cynhelir y gyfres o gyfarfodydd fel a ganlyn:

Rydym ni’n annog mynychwyr i ddarllen y ddogfenymgynghori cyn mynychu’r cyfarfod:https://beta.llyw.cymru/sites/default/files/consultations/2018-07/brexit-an-tir-ymgynghoriad-dogfen-ymgynghori.pdf

25 Medi, Prifysgol y Drindod Dewi Sant, Llanbedr Pont Steffan

26 Medi, Ysgol Gyfun BreninHarri VIII, Y Fenni

27 Medi, Maes y Sioe Frenhinol, Llanelwedd

4 Hydref, Maes Sioe Llwyn Helyg, Hwlffordd

8 Hydref, Stadiwm Liberty, Abertawe

9 Hydref, Ysgol Brynhyfryd, Rhuthun

10 Hydref, Ysgol David Hughes, Porthaethwy

11 Hydref, Maes y Sioe Frenhinol, Llanelwedd (yn benodol ar gyfer coetir)

Cynhelir pob cyfarfod rhwng 7.30pm – 9.30pm

Mae’r ymgynghoriad yn cau ar 30 Hydref. Mae archebu eich lle yn hanfodol. Cysylltwch a Cyswllt Ffermio ar 08456 000 813 neu ewch I’n gwefan: https://businesswales.gov.wales/farmingconnect/cy/ymgynghoriad-llywodraeth-cymru-brexit-%C3%A2n-tir