Cynlluniau iechyd meddwl sy’n cefnogi gwasanaethau gofal sylfaenol

Mae Meddygfeydd Teulu o bob rhan o ganolbarth a gorllewin Cymru wedi comisiynu ystod o gynlluniau cymorth iechyd meddwl i helpu eu cleifion â iechyd meddwl, unigedd ac unigrwydd lefel isel.

Mae’r ymyriadau anghlinigol hyn yn darparu dull gwahanol o gefnogi cleifion ac fe’u cynlluniwyd i wella iechyd meddwl a llesiant cleifion.

Dywedodd Jill Paterson, Cyfarwyddwr Gofal Sylfaenol, Cymunedol a Thymor Hir: “Cyn y pandemig roedd y Clystyrau Gofal Sylfaenol wedi cydnabod bod cefnogaeth iechyd meddwl lefel isel yn faes angen allweddol i’w cleifion.

“Yn ystod y pandemig maent wedi parhau i weithio gydag asiantaethau partner i gynyddu ystod y gwasanaethau a gynigir sydd, mewn rhai meysydd, wedi cael eu hehangu i gynnwys plant a phobl ifanc.

“Mae ehangu a datblygu gwasanaethau ar yr adeg hon yn hanfodol wrth ddarparu lefelau gofal priodol i gleifion y gellir eu darparu mor agos i’w cartref â phosibl.”

Ar draws y tair sir, mae prosiectau arloesol yn helpu cleifion â’u hiechyd meddwl a’u llesiant:

Sir Gaerfyrddin

Er mis Hydref 2020, mae Clwstwr Gofal Sylfaenol Aman Gwendraeth wedi cyflwyno cymorth ychwanegol yn llwyddiannus i gleifion sydd angen cymorth iechyd meddwl mewn wyth meddygfa. Cyflogwyd Ymarferwyr Iechyd Meddwl i weithio ar draws yr holl feddygfeydd yn y clwstwr i gynghori a chefnogi cleifion â’u hanghenion iechyd meddwl.

Yn fwy diweddar mae’r clwstwr wedi comisiynu dwy elusen iechyd meddwl, Shadows Depression Support a The Jac Lewis Foundation, i ddiwallu anghenion iechyd meddwl cleifion trwy ddarparu cwnsela ac ymyriadau seicotherapiwtig, addysg a chefnogaeth cleifion yn uniongyrchol.

Dywedodd Dr Richard Swain, Arweinydd Clwstwr Aman Gwendraeth: “Mae’r holl wasanaethau hyn yn gweithio gyda’r meddygon teulu a gyda’n cydweithwyr mewn gofal eilaidd i sicrhau canlyniadau cadarnhaol i gleifion, gwella prydlondeb mynediad at wasanaethau a lleihau cymhlethdod i’r rhai sy’n ceisio cymorth.”

Wrth gydnabod yr angen am gymorth iechyd meddwl amserol a phriodol, yn enwedig i’r cleifion hynny sydd ag anghenion iechyd meddwl isel a chanolig, mae Clwstwr Llanelli wedi comisiynu sawl cynllun sy’n cefnogi iechyd meddwl a llesiant i’w cleifion. Mae Mind Llanelli yn darparu cefnogaeth briodol ac amserol i oedolion ag anghenion iechyd meddwl isel a chanolig a gallant ddarparu cwnsela a / neu therapi grŵp.

Mae’r clwstwr hefyd yn cydnabod pwysigrwydd darparu gwasanaethau iechyd meddwl i blant a phobl ifanc ac yn comisiynu CYCA (Cyswllt Ieuenctid, Plant ac Oedolion) i bob plentyn rhwng 4 a 17 oed. Mae’r gwasanaeth yn gweithio gyda’r rhieni / gwarcheidwaid ac aelodau eraill o’r teulu i’w cynnig mentoriaeth a gwytnwch i helpu i frwydro yn erbyn trallod emosiynol.

Dywedodd Dr Alan Williams, Cadeirydd Clwstwr Llanelli: “Wrth gydnabod anghenion ein cleifion rydym yn parhau i fod yn awyddus i sicrhau bod gwasanaethau hygyrch lleol ar gael ar gyfer unrhyw un o’n cleifion sydd â phroblemau iechyd meddwl isel i gymedrol.

“Yn ogystal â’r gwasanaethau MIND a CYCA rydym wedi bod yn gweithio gyda grwpiau o gleifion trwy ein rhaglen Rhagnodi Cymdeithasol i frwydro yn erbyn unigrwydd, arwahanrwydd yn ogystal â chefnogi iechyd meddwl a llesiant.”

Ceredigion

Ar hyn o bryd mae Clwstwr Gofal Sylfaenol Gogledd Ceredigion yn ariannu dau brosiect sy’n cefnogi iechyd meddwl.

Mae prosiect HAUL Arts for Health, yn partneru pobl ynysig a bregus gydag awdur creadigol i wella creadigrwydd a llesiant personol.

Mae’r clwstwr hefyd yn gweithio gydag Ardal 43 ar y gwasanaeth cwnsela ar-lein Yma i Chi, sydd ar gael i bobl ifanc rhwng 16 a 30 oed. Gall unrhyw un sydd eisiau mwy o wybodaeth am y gwasanaeth hwn wneud hynny trwy ddefnyddio’r ffurflen gofrestru ar wefan Area 43 gan nodi’r cod NCPCC www.area43.co.uk/cy/ neu os hoffech siarad â rhywun am y gwasanaeth gallwch ffonio Ardal 43 ar 01239 614566 neu e-bostio counselling@area43.co.uk.

Dywedodd Dr Gail Davies, Arweinydd Meddygon Teulu Clwstwr Gogledd Ceredigion: “Wrth i gyfyngiadau leddfu, mae mwy a mwy o bobl yn cyflwyno i bractis cyffredinol, yn enwedig yr ifanc iawn a’r henoed, â materion iechyd meddwl.

“Mewn llawer o achosion ni wnaethant geisio cymorth yn gynharach gan nad oeddent am“ drafferthu ”gwasanaeth iechyd prysur. Fodd bynnag, mae eu hanghenion yn wirioneddol iawn ac mae tsunami o faterion iechyd meddwl ar fin ein llethu oni bai ein bod yn gweithredu nawr.

“Felly mae angen i bob agwedd ar ofal iechyd – sylfaenol, eilaidd, trydydd sector ddatblygu ymateb cydgysylltiedig a charedig i ddiwallu’r anghenion hyn.”

Sir Benfro

Mae Clwstwr Gofal Sylfaenol De Sir Benfro wedi comisiynu gwasanaeth prosiect ieuenctid, a ariennir ar y cyd gan y clwstwr a gwasanaeth addysg yr awdurdod lleol, ar gyfer plant a phobl ifanc rhwng 8 a 18 oed.

Mae’r gwasanaeth yn cefnogi aelodau estynedig o’r teulu i helpu’r plentyn i wella o drallod emosiynol. Mae’r clwstwr hefyd yn comisiynu gwasanaeth cwnsela tymor byr ar-lein Ardal 43 ar gyfer plant a phobl ifanc rhwng 13 ac 16 oed.

Dywedodd Dr Martin Mackintosh, Arweinydd Clwstwr De Sir Benfro: “Mae darparu gwasanaethau iechyd meddwl lleol, hawdd eu cyrraedd, i gefnogi ein pobl ifanc ac oedolion fel ei gilydd yn parhau i fod yn flaenoriaeth allweddol i’n clwstwr ac rydym wedi croesawu’r cyfle i weithio gyda’n cymdogion clwstwr yn ogystal â chydweithwyr mewn asiantaethau partner.”

Mae clystyrau De Sir Benfro a Gogledd Sir Benfro, ar y cyd yn cefnogi sawl prosiect sy’n cefnogi iechyd meddwl a lles cleifion. Mae Partners for Journey, cydweithrediad rhwng MIND a Cyngor ar Bopeth, yn cefnogi pobl sydd ag anghenion anfeddygol sylfaenol a / neu afiechyd meddwl lefel isel. Mae’r gwasanaeth yn helpu cleifion i ddelio ag ystod o faterion fel unigrwydd ac arwahanrwydd, tai, budd-daliadau llesiant, a dyled.

Mae’r clystyrau hefyd yn comisiynu Gwasanaethau Cwnsela Sir Benfro (PCS), sy’n darparu cwnsela un i un am ddim, cyfrinachol, tymor byr (6 sesiwn) i oedolion (16 + oed) gyda materion iechyd meddwl ysgafn i gymedrol. Materion cyflwyno cyffredin yw pryder, iselder ysbryd, hunan-barch isel, hyder isel, dicter, pyliau o banig, materion perthynas a gwaith, cam-drin a materion plentyndod. Mae PCS yn wasanaeth ymyrraeth gynnar ac ataliol.