CLEIFION CANSER YN “CAEL EU GADAEL I LAWR” GAN “DDIFFYG STRATEGAETH GANSER GYNHWYSFAWR”

Plaid Cymru yn galw am fwy o eglurder a brys ar Gynllun Canser i Gymru

Mae Rhun ap Iorwerth AS, llefarydd Plaid Cymru ar iechyd a gofal, wedi galw am fwy o eglurder a brys ar gynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer Gwasanaethau Canser yng Nghymru.

Daw’r galwadau cyn derbyniad blynyddol Cancer Research UK yn y Senedd heddiw (dydd Mawrth 28 Mehefin), a noddir gan Rhun ap Iorwerth AS.

Dywed Mr ap Iorwerth fod cleifion yn “cael eu gadael i lawr” gan “ddiffyg strategaeth gynhwysfawr” ar sut mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu cyrraedd ei thargedau.

Mae Llywodraeth Cymru wedi cynyddu’r targed yn ddiweddar i gleifion gael eu triniaeth gyntaf o fewn 62 diwrnod – o 75% i 80%. Fodd bynnag, ym mis Ebrill, dim ond 56.4% o gleifion a ddechreuodd eu triniaeth o fewn yr amser targed, tuedd sy’n gostwng.

Mae wedi bod dros flwyddyn ers i Lywodraeth Cymru gyhoeddi Datganiad Ansawdd ar gyfer Canser, a ddisodlodd y Cynllun Cyflawni ar gyfer Canser sydd wedi dod i ben.

Mae’r diffyg strategaeth canser hon yn rhoi Cymru yn groes i argymhellion Sefydliad Iechyd y Byd y dylai fod gan bob gwlad un yn ei lle.

Wrth ateb Cwestiynau Ysgrifenedig diweddar, mae’r Gweinidog Iechyd wedi awgrymu y gallai cynllun canser newydd fod ar y gweill, ond mewn atebion gwahanol mae wedi awgrymu amserlenni gwahanol ar gyfer cyflawni.

Bydd Rhun ap Iorwerth AS yn gofyn i’r Prif Weinidog am y wybodaeth ddiweddaraf am gynllun gweithredu Llywodraeth Cymru ar wasanaethau canser heddiw yn y Senedd (dydd Mawrth 28 Mehefin) yn ystod cwestiynau i’r Prif Weinidog.

Dywedodd llefarydd Plaid Cymru ar iechyd a gofal, Rhun ap Iorwerth AS,

“Mae angen cynllun gweithredu Canser ar Gymru ar frys i ymdrin yn benodol â’r angen am ddiagnosis cynnar a thriniaeth gyflym, a’r angen ehangach i gleifion gael eu cefnogi drwy’r system gyfan.

“Mae bellach 16 mis ers cyhoeddi’r Datganiad Ansawdd Canser ac yn y cyfnod hwnnw, mae cleifion yn llai tebygol o ddechrau eu triniaeth gyntaf o fewn yr amser targed pan gyhoeddwyd y datganiad. Yn syml, nid yw hyn yn ddigon da – yn syml, mae cleifion canser yn cael eu gadael i lawr.

“Nid yw gosod targed uchelgeisiol yn ddigon, mae’n hanfodol bod gan Lywodraeth Cymru strategaeth glir ar sut y maent yn bwriadu ei chyrraedd. Ond nid oes gan Gymru hynny – yn hytrach, mae gennym gamsyniad anghydlynol o raglenni a fframweithiau, a diffyg eglurder llwyr ynghylch pryd y gallai strategaeth gynhwysfawr gyrraedd. Os ydym o ddifrif am fynd i’r afael â chanser, yna mae angen Strategaeth Canser arnom, ac mae ei hangen arnom nawr.”