Dathlu GIG cynaliadwy yng ngwobrau Timau Gwyrdd

Byrddau iechyd prifysgol Hywel Dda a Bae Abertawe yw’r sefydliadau GIG cyntaf yng Nghymru i gymryd rhan yn y gystadleuaeth Timau Gwyrdd, rhaglen sydd wedi ennill gwobrau sy’n cefnogi staff y GIG i wella cynaliadwyedd eu gwasanaeth.

Cynhaliodd chwe thîm o bob sefydliad raglen deg wythnos a chawsant eu cefnogi gan y Ganolfan Gofal Iechyd Cynaliadwy, elusen gofrestredig sy’n datblygu gwybodaeth ac adnoddau i gefnogi gwasanaethau iechyd i gyrraedd di-garbon net a chynaliadwyedd ehangach, i weithredu eu prosiectau a mesur gostyngiadau allyriadau, costau ac arbedion ariannol, effeithiau cymdeithasol ac effeithiau clinigol.

Cafodd y Tîm Caffael, a arweiniwyd gan Lewis Wells a’i gefnogi gan Gemma Deverill a Miles Thomas eu henwi fel enillydd Hywel Dda mewn digwyddiad arddangos a gynhaliwyd yn Amgueddfa Genedlaethol y Glannau yn Abertawe yn gynharach y mis hwn, gan eu gwneud yn enillydd anghlinigol cyntaf erioed. Cystadleuaeth Timau Gwyrdd.

Enillodd y tîm am drosglwyddo i gyflenwr lleol i gynnal y 53 o ddrysau awtomatig ar draws Ysbyty Glangwili. Ar wahân i beirianwyr sydd bellach yn teithio pellter byrrach i alwadau lleol, mae’r cyflenwr newydd wedi ymrwymo i newid pob cerbyd i drydan erbyn 2030.

Ymgymerwyd â’r prosiectau canlynol ar draws Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda, fel rhan o’r Gystadleuaeth Timau Gwyrdd:

• Lleihau cludiant sampl Patholeg gyda’r nod o leihau cludiant ad-hoc 5-10% mewn cyfnod o 12 mis – Tîm Patholeg.
   
• Lleihau’r Inhaler Blues gyda’r nod o leihau ôl troed carbon Anadlyddion Dos Mesuredig (MDI) sy’n cael eu rhagnodi gan bractis meddyg teulu trwy newid cleifion priodol i MDI ôl troed carbon is neu Anadlyddion Powdr Sych (DPI) fel y bo’n briodol – tîm Optimeiddio Meddyginiaethau.
   
• Caffael Rheng Flaen Hywel Dda gyda’r nod o fesur effaith gymdeithasol, amgylcheddol ac ariannol trosglwyddo i gyflenwr lleol ar gyfer cynnal a chadw drysau awtomatig – tîm Caffael.
   
• Dargyfeirio gwastraff cewyn/anymataliaeth o safleoedd tirlenwi dwfn i’r ffrwd gwastraff ailgylchu gyda’r nod o dreialu ailgylchu cewynnau a gwastraff anymataliaeth yn yr Uned Gofal Arbennig i Fabanod (SCBU) – Tîm Amgylchedd.
   
• Lleihau’r defnydd o fagiau plastig yn adran fferylliaeth Ysbyty Bronglais gyda’r nod o leihau nifer y bagiau plastig a ddefnyddir – Tîm Fferylliaeth.
   
• Cynfasau trosglwyddo yn Endosgopi gyda’r nod o leihau gwastraff amgylcheddol trwy leihau defnydd diangen o gynfasau llithro untro a disodli’r cynfasau llithro angenrheidiol sy’n weddill gyda dewis arall y gellir ei ailddefnyddio – Tîm Endosgopi.

Dywedodd Lee Davies, Cyfarwyddwr Gweithredol Datblygu Strategol a Chynllunio Gweithredol, Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda: “Dylai pawb sy’n ymwneud â chystadleuaeth y Timau Gwyrdd fod yn falch iawn o’r hyn y maent wedi’i gyflawni.

“Fel corff sector cyhoeddus mawr, mae gennym gyfrifoldeb ar y cyd i wneud yr hyn sydd ei angen i wreiddio cynaliadwyedd a datgarboneiddio wrth wraidd ein gweithrediadau a’n busnes i gefnogi uchelgais ehangach y sector cyhoeddus i fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd.

“Mae cystadleuaeth y Timau Gwyrdd wedi dangos bod llawer o ffyrdd y gall timau clinigol ac anghlinigol ar draws y GIG gyfrannu at yr agenda cynaliadwyedd ac mae’n bwysig ein bod yn parhau i roi caniatâd i’n staff weithredu a’u cefnogi i greu newid ystyrlon.

“Cyfrifwyd arbedion rhagamcanol blynyddol yn seiliedig ar newidiadau gwirioneddol a wnaed yn ystod y gystadleuaeth deg wythnos ar £26,300 y flwyddyn a gostyngiad rhagamcanol o 2,340,950kg CO2e.

“Roedd y buddion cymdeithasol a chlinigol gyda’r prosiectau hyn hefyd yn aruthrol, gydag enghreifftiau o reolaeth well ar amodau i gleifion, cynnydd mewn boddhad swydd i staff, effeithiau cadarnhaol ar y gymuned leol gan gyflenwyr trwy ailgylchu cewynnau, oll yn cyfrannu at well dealltwriaeth o sut beth yw gofal iechyd cynaliadwy mewn gwirionedd.”

Yn ogystal â derbyn eu gwobrau, derbyniodd y timau buddugol hefyd sieciau o £600 i fuddsoddi yn eu gwaith. Judith Paget, Prif Weithredwr GIG Cymru; Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol Eluned Morgan; Anfonodd y Prif Swyddog Meddygol Frank Atherton a’r Prif Swyddog Nyrsio Sue Tranka longyfarchiadau i fideos.

Cefnogwyd y gystadleuaeth gan y Ganolfan Gofal Iechyd Cynaliadwy a Llywodraeth Cymru, a derbyniodd nawdd gan Arloesedd Anadlol Cymru, Natural UK ynghyd â chymorth trefnu digwyddiadau gan Kyron Media.

Roedd yn dilyn yr egwyddorion trefnu gwyrdd a osodwyd gan y ddau fwrdd iechyd gyda thocynnau digidol, cynnyrch lleol a chynnyrch tymhorol. Cafodd gwobrau cynaliadwy wedi’u crefftio’n lleol a bwyd dros ben hefyd eu pecynnu mewn cynwysyddion gwymon a phlanhigion trwy garedigrwydd NotPla a’u dosbarthu i hosteli Dinas Fechan a Thŷ Tom Jones, sy’n cefnogi pobl ddigartref yn Abertawe.