YMCHWIL A DATBLYGU YN ALLWEDDOL I DWF ECONOMAIDD YNG NGHYMRU

Mae Ysgrifennydd Cymru, Jo Stevens, wedi dweud wrth arweinwyr ym maes Ymchwil a Datblygu bod ganddynt rôl hanfodol i’w chwarae o ran helpu i dyfu’r economi yng Nghymru pan gyfarfu â nhw ym mharc gwyddoniaeth Prifysgol Bangor M-SParc ar Ynys Môn.  Dyma’r drafodaeth ddiweddaraf mewn cyfres o gyfarfodydd bwrdd crwn dan gadeiryddiaeth Ysgrifennydd Cymru fel rhan o’i hymgyrch i sicrhau twf economaidd i Gymru.

Mae Ymchwil a Datblygu yn arwain at arloesi cynhyrchion, prosesau a gwasanaethau newydd ac yn cynnwys academyddion a busnesau yn cydweithio. Cafodd yr enghreifftiau a welwyd yn M-SParc eu hyrwyddo fel arfer da.

Yng Nghymru, mae’r sector yn gonglfaen arloesi, ac mae’n chwarae rhan hollbwysig yn y gwaith o lunio dyfodol diwydiant a gwella cystadleurwydd byd-eang.

Cafodd Ms Stevens ei briffio am y gwaith sy’n cael ei wneud gan wyddonwyr yn yr Ysgol Gwyddorau Eigion ym Môr Iwerddon a’r Môr Celtaidd. Mae’r ymchwil hon yn dod â llunwyr polisi, arweinwyr diwydiant a chymunedau at ei gilydd i weithio ar gadwraeth ac adfer morol, dyframaethu a physgodfeydd, ac ynni adnewyddadwy morol. Gwelodd hefyd ddeorfa lwyddiannus ar gyfer rhywogaethau wystrys brodorol, sy’n chwarae rhan hollbwysig yn rhaglenni bridio ac ymdrechion adfer y DU.

Yn M-SParc ar Ynys Môn, parc gwyddoniaeth pwrpasol cyntaf Cymru, cyfarfu Ysgrifennydd

Cymru â busnesau sy’n cydweithio ag academyddion Prifysgol Bangor i gynhyrchu ymchwil arloesol yn y sectorau gwyddoniaeth, technoleg ac arloesi.

Gwelodd waith yn cael ei wneud gan MDF Recovery Ltd sydd wedi datblygu proses arloesol i adfer ffeibr o wastraff MDF, y gellir ei ailddefnyddio ar gyfer cynhyrchion newydd fel inswleiddio thermol.

“Bydd y Cynllun ar gyfer Newid gan Lywodraeth y DU yn rhoi hwb i’r economi ac yn rhoi mwy o arian ym mhocedi pobl.

“Mae gan Gymru sector Ymchwil a Datblygu ffyniannus, sy’n hanfodol i’n heconomi yn ogystal â chreu datblygiadau arloesol sydd â’r pŵer i wella bywydau pobl.

 “Rydw i eisiau adeiladu ar y llwyddiant hwnnw a chefnogi’r sector i greu’r swyddi medrus iawn sy’n talu’n dda ac a fydd yn sbarduno twf ar hyd a lled Cymru.”

Dywedodd yr Athro Paul Spencer, Dirprwy Is-Ganghellor dros Ymchwil, Prifysgol Bangor:

“Fel sefydliad blaenllaw sy’n cael ei arwain gan ymchwil, rydym yn gweithio gyda diwydiant i fynd i’r afael â heriau cymdeithasol ac economaidd heddiw – o leihau allyriadau carbon i addasu i ddatblygiad ac effaith deallusrwydd artiffisial – ac mae gennym hanes o drosi ein hymchwil yn effaith.

“Mae Gwobr Pen-blwydd y Frenhines yn ddiweddar am ein gwaith monitro covid yn cydnabod y rhagoriaeth ymchwil ac, o ganlyniad, mae wedi arwain at bartneriaeth gyda chwmni gwyddorau bywyd byd-eang. Mae ein llwyddiant yn seiliedig ar gydweithio, ac rydym yn croesawu ymrwymiad llywodraeth y DU i gefnogi ymchwil fel sbardun i dwf economaidd.”

“Mae M-SParc yn chwarae rhan allweddol yn y gwaith o hwyluso cydweithio rhwng diwydiant a’r byd academaidd. Ein pwrpas craidd yw sicrhau twf economaidd sy’n seiliedig ar ragoriaeth ymchwil Prifysgol Bangor a’n hecosystem hynod arloesol, sy’n cynnwys amrywiaeth o fusnesau ac arloeswyr arloesol ledled Cymru sydd, gyda’i gilydd, â’r uchelgais o sicrhau effaith economaidd ystyrlon yn y rhanbarth.”

Pryderi ap Rhisiart, Rheolwr Gyfarwyddwr M-SParc

Andrew Martin, Pennaeth Bwyd a Diod a Phennaeth AgriTech, Canolfan Ymchwil Gweithgynhyrchu Uwch (AMRC) Cymru

Dr Lewis Dean, Cyfarwyddwr Cynorthwyol a Phennaeth, Prifysgolion Cymru ac WIN

Hilary Centeleghe, Rheolwr Datblygu Busnes, BIC Innovation

Steve Livingston, Sylfaenydd, IP Tax Solutions

Bethan Davies, Rheolwr Gyfarwyddwr Dros Dro, Cwmni Da

Dafydd Gruffydd, Rheolwr Gyfarwyddwr, Menter Môn,

Dr Ramsay McFarlane, Prif Swyddog Gweithredol, Awen Oncology

Yr Athro Richard Day, Dirprwy Is-Ganghellor dros Ymchwil, Prifysgol Wrecsam

Yr Athro Paul Spencer, Dirprwy Is-Ganghellor dros Ymchwil, Prifysgol Bangor

Dr Edward Jones, Uwch-ddarlithydd Economeg, Prifysgol Bangor

Dr Louise Jones, Rheolwr Cenedlaethol Cymru, Innovate UK

Dylan J Williams, Prif Weithredwr, Cyngor Ynys Môn

Mae Prifysgol Bangor yn sefydliad dwyieithog, entrepreneuraidd, sy’n cael ei arwain gan ymchwil yng Ngogledd Cymru. Mae cynaliadwyedd yn sail i waith y Brifysgol sydd ymhlith y 30 uchaf yn y DU am effaith gymdeithasol ei hymchwil yn Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil y DU, a gyhoeddwyd yn 2022. Sefydlwyd y Brifysgol ym 1884, ac mae ganddi draddodiad hir o ragoriaeth academaidd a ffocws cryf ar ddarparu profiad sydd ymhlith y gorau yn y byd i fyfyrwyr. Wedi’i lleoli yn un o’r ardaloedd dwyieithog mwyaf bywiog yn y DU, mae cymuned ein Prifysgol yn rym er lles, gan gael effaith gadarnhaol ar fywydau pobl yng Nghymru, y DU a’r byd ehangach drwy ymchwil ac arloesi blaenllaw ac addysgu a dysgu o fri.

M-SParc, sy’n rhan o Brifysgol Bangor, yw parc gwyddoniaeth pwrpasol cyntaf Cymru, sy’n meithrin arloesedd a thwf economaidd yng Ngogledd Cymru. Gan ganolbwyntio ar sectorau sy’n cynnwys ynni, yr amgylchedd, digidol a gwyddorau bywyd, mae M-SParc yn darparu mannau gwaith o ansawdd uchel, cymorth busnes, ac ecosystem ffyniannus ar gyfer cwmnïau newydd, cwmnïau sy’n tyfu, a chwmnïau sefydledig. Mae’r parc yn sbarduno cydweithio rhwng diwydiant, y byd academaidd a’r llywodraeth, gan gefnogi ymchwil arloesol a masnacheiddio. Wedi ymrwymo i gynaliadwyedd, mae M-SParc ar y trywydd iawn i gyflawni sero net erbyn 2030. Drwy ei raglenni allgymorth a mentrau digidol, mae M-SParc yn chwarae rhan allweddol yn y gwaith o adfywio’r stryd fawr a meithrin talent y dyfodol ar draws y rhanbarth.